On the day of my doctorate-defense, a small news item was published on the website of the Leiden University. -edit 12/2/2013: text now also in english – The text can also be found below if you want to
Oorzaken ontdekt van een hersen-of hartinfarct bij jonge vrouwen
Hoe komt het dat sommige jonge vrouwen een hersen- of hartinfarct ontwikkelen? Promovendus Bob Siegerink ontdekte dat een verhoogde stollingsneiging een belangrijke oorzaak is van het ontstaan van een herseninfarct, maar dat dit bij een hartinfarct een veel minder prominente rol speelt. Promotie 5 februari.
Siegerinks conclusie is interessant want er is tot nu toe weinig grootschalig onderzoek gedaan naar het ontstaan van een hart-of herseninfarct onder jonge vrouwen. Dat komt omdat het relatief weinig voorkomt onder vrouwen jonger dan vijftig jaar. Zijn onderzoek onder ruim duizend vrouwen is wereldwijd de grootste studie op dit gebied.
Bloedstolsels
Beide ziekten worden vaak in één adem met elkaar genoemd. Het hartinfarct en herseninfarct zijn trombotische ziekten: de klachten worden veroorzaakt door een bloedstolsel in de slagaders van het hart en de hersenen. Bloedstolsels ontstaan doorgaans alleen als er een wond optreedt: een heel systeem van stollingsfactoren zorgt ervoor dat de wond wordt gedicht voordat er teveel bloed is verloren. Andere eiwitten zorgen ervoor dat de stollingsreactie niet doorschiet. Kortom, het hele bloedstollingsysteem is een balans dat bestaat uit vele onderdelen.
Verschillende oorzaken
Siegerink onderzocht of een verstoorde balans in de vorm van een verhoogde stollingneiging een oorzaak is van slagaderlijke trombose. Hiertoe bestudeerde hij de stollingsneiging van 200 jonge vrouwen met een hartinfarct en 200 jongen vrouwen met een herseninfarct. Dit vergeleek hij met de stollingsneiging van 600 gezonde jonge vrouwen. Zijn conclusie is opvallend: een verhoogde stollingsneiging is geen belangrijke oorzaak van het hartinfarct, maar speelt wel een belangrijke rol bij het ontstaan van een herseninfarct
Kransslagaders
Wat is zijn verklaring daarvoor? Siegerink: ‘Dat kan te maken hebben met de manier waarop deze bloedstolsels ontstaan. Een hartinfarct kan bijvoorbeeld ontstaan door een toenemende vernauwing van de slagaders, de binnenwand van de kransslagader functioneert dan niet goed. In zo’n geval speelt een verhoogde stollingsneiging slechts een beperkte rol. Bij een herseninfarct speelt een disfunctionerende vaatwand een minder belangrijke rol en hier vergroot een verhoogde stollingsneiging wél de kans op een herseninfarct.’
Behandelmethoden
Zijn resultaten hebben nog niet geleid tot nieuwe en verschillende behandelmethoden voor hersen- en hartinfarcten. Maar door dit onderzoek kan hij wel concluderen dat er een mogelijkheid is om nieuwe medicatie te ontwikkelen, bijvoorbeeld gericht tegen stollingsfactor XI. Een gebrek aan stollingsfactoren leidt tot ernstige en levensbedreigende bloedingen. Er is echter een uitzondering: mensen zonder stollingsfactor XI hebben slechts een beperkte bloedingsneiging. ‘Wij ontdekten dat vrouwen die teveel stollingsfactor XI aanmaken een hoger risico hebben op een herseninfarct. Met medicatie gericht op het verlagen van factor XI spiegels, verklein je in theorie het risico op een herseninfarct zonder bloedingen als bijwerking. Deze medicatie is nog in ontwikkeling, maar de eerste resultaten in proefdiermodellen zijn hoopvol.’
Siegerink blijft werkzaam bij het LUMC om zijn onderzoek naar cardiovasculaire ziekten voort te zetten.
(4 februari 2013/ LvP)
Causes of stroke and heart attack in young women revealed
Why do some young women suffer strokes or heart attacks? PhD candidate Bob Siegerink discovered that an increased tendency to coagulation is an important factor in strokes, but that it plays a much less prominent role in heart attacks. Defence 5 February.
Siegerink’s conclusion is interesting because until now there have been few large-scale studies on the origin of strokes and heart attacks in young women. This is due to the fact that these conditions are rare in women under the age of 50. His study of more than 1000 women is worldwide the largest study on this subject.
Blood clots
The two conditions are often mentioned together. Heart attacks and strokes are both thrombotic conditions: the symptoms are caused by a blood clot in the arteries of the heart or the brain. Blood clots are usually only formed if there is a wound: a complex system of clotting factors ensures that the wound is sealed to prevent too much bleeding. Other proteins are responsible for making sure that the clotting reaction does not get out of hand. Basically, the entire blood coagulation system is a balance between many components.
Varying causes
Siegerink investigated whether a disturbed equilibrium in the form of an increased tendency to clot might be one cause of arterial thrombosis. To do so he studied the clotting tendency of 200 young women who had suffered a heart attack and 200 young women who had suffered a stroke. He compared these data to the clotting tendency of 600 healthy young women. His conclusion is remarkable: an increased tendency to clot does not lead to heart attacks, but it does play an important role in developing a stroke.
Coronary arteries
What is his explanation for these facts? Siegerink: ‘It might have to do with the way in which these clots are formed. A heart attack can occur as a result of a narrowing of the arteries: the inner wall of the coronary artery is not functioning properly. In such a case, an increased clotting tendency would only play a very limited role. In the case of a stroke, on the other hand, a dysfunctional vessel wall plays a less important role, while an increased tendency to clot does increase the risk of a stroke.’
Treatment methods
His results have not yet led to new or different treatments for heart attacks and strokes. But this study does allow him to conclude that it is possible to develop new drugs, for instance drugs focused on combating clotting factor XI. A lack of clotting factors can in principle lead to grave and life-threatening blood loss. However, there is one exception: people without clotting factor XI only have a limited tendency to bleed. ‘We discovered that women who produce too much clotting factor XI are at a higher risk of suffering a stroke. With drugs aimed at reducing factor XI values, we can in theory reduce the risk of a stroke without having haemorrhages as a side-effect. These drugs are still in development, but the first results on animal models are hopeful.’
Siegerink will continue to work at the LUMC where he will proceed with his research on cardiovascular diseases.
bob siegerink 